ضریب تأثیر چیست؟ چگونه محاسبه می شود؟

ضریب تأثیر (impact factor) یکی از معیارهای ارزیابی کیفیت و اعتبار یک مقاله می باشد. در این مقاله، به بررسی کامل ضریب تأثیر پرداخته می شود.

 

  • ضریب تأثیر چیست؟ 

ضرایب تأثیر (Impact metrics) و یا ضرایب انتشار (publication metrics) معیارهایی هستند که با استناد به مواردی مانند تعداد استنادات (citation counts) ، دانلودها، مشاهدات صفحات و منشن‌ها (mention) تاثیر کمی مقالات، ژورنال ها و نویسنده هارا در داخل و خارج از آکادمی اندازه گیری می کنند.

در این مقاله به بررسی انواع ضرایب تأثیر، معایب و مزایا و شیوه جستجو و بررسی این ضرایب پرداخته می‌شود.

  • چرا و چگونه از ضرایب تأثیر استفاده می‌شود؟

اکثر محققان هنگام بررسی محل انتشار آثار خود، به ضرایب سطح ژورنال‌ها نیز توجه می‌کنند. معمولاً هنگام بررسی آثار یک نویسنده مطالعه همه موارد امری غیرممکن و دشواری است. ضرایب تأثیر شاخصی از توجه یا میزان علاقه به آثار نویسنده هستند که ممکن است برای تصمیم‌گیری مهم باشد. البته باید توجه داشت که این شاخص‌ نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای مرور و بررسی جامع آثار نویسنده باشد؛ چرا که برخی مواقع ممکن است بر اساس بعضی از محدودیت‌های موجود نویسندگانی که مشارکت و شایستگی مناسبی داشته‌اند ضریب تأثیر قابل‌توجهی به دست نیاورده و در نتیجه به‌عنوان نویسنده ضعیف معرفی شوند. بنابراین، این معیارها و ضرایب باید با احتیاط و هم‌زمان با سایر استراتژی‌ها برای ارزیابی محققان و کار آنها مورداستفاده قرار گیرند.

Impact-metrics

ضرایب تاثیر همیشه نمی‌توانند جایگزین مناسبی برای مرور و بررسی جامع آثار نویسنده باشند

  • محدودیت‌های ضرایب تأثیر چیست؟

همان‌طور که گفته شد ضرایب تأثیر در هر زمینه استاندارد نیستند. این ضرایب فقط بر ادبیات دانشگاهی متمرکز بوده و در سایر رشته‌ها و زمینه‌های علمی حضور کمتری دارند.

برخی از محدودیت‌های معیارهای تأثیر عبارتند از:

- مقالات تازه منتشر شده، ژورنال‌های جدیدتر و محققانی که در مراحل اولیه کار خود هستند یا آثار خود را به زبان‌های دیگری غیر از انگلیسی منتشر می‌کنند، ممکن است با ضرایب تأثیر ضعیف معرفی شوند.

- فراوانی و انواع آثار منتشرشده (مانند کتاب‌ها، مقالات و مجلات) در زمینه‌های مختلف متفاوت بوده و این امر مقایسه در زمینه‌های مختلف موضوعی را دشوارتر می‌کند.

- نویسندگانی که مکرراً به کار خود استناد می‌کنند، ضرایب تأثیر را دست‌کاری کرده و میزان این شاخص هارا نامعتبر می‌کنند.

- این ضرایب بیشتر از کیفیت بر حجم بازخورد دریافتی تمرکز دارند.

- کسب تعداد زیاد استنادات الزاماً نشانگر شایستگی نیست، زیرا ممکن است برخی مقالات به دلایل منفی نیز مورد استناد قرار گیرند.

  • ضرایب سطح مقاله: تعداد استنادات 

تعداد استنادات یکی از ضرایب سطح مقاله‌ای است که مقالات تحقیقاتی را براساس تعداد دفعات استناد مقاله در سایر تحقیقات اندازه میگیرد. این ضرایب سنجشی در بسیاری از پایگاه های داده (database) و اپلیکیشن های کاربردی مورد استفاده قرار میگیرند. تعداد استنادات از یک منبع به منبع دیگر بسته به تعداد و نوع منابع فهرست بندی شده در هر دیتابیسی متفاوت اند. گاهی اوقات محققان برای دستیابی به فرصت های تحقیقاتی علمی با بررسی افرادی که منابع تحقیقاتی آن هارا اتخاذ میکنند از این ضرایب استفاده میکنند.

  • چگونه می‌توان به این ضرایب دسترسی پیدا کرد؟                              

معمولاً اکثر دیتابیس ها این ضرایب را در اختیار عموم قرار میدهند. برای دسترسی بهتر میتوانید مواردی مانند زمان های استناد شده (Times Cited)، استناد شده توسط(Cited by)، استنادات( Citations) و معیارها ( Metrics) را بررسی کنید.

  • Web of Science

این دیتابیس شامل 8500 مجله بین‌المللی علمی، علوم اجتماعی و هنر و علوم‌انسانی است. برای مشاهده مقالاتی که منبع آنها ذکر شده است، بر روی "" Times Cited کلیک کنید.

Web-of-Science

  • Google Scholar

با مراجعه به این سایت می‌توانید به منابع علمی مانند پایان‌نامه‌ها، کتاب‌ها، پیش چاپ‌ها، چکیده‌ها و گزارش‌های فنی در همه رشته‌ها دسترسی داشته باشید. برای مشاهده مقالاتی که منبع آنها را ذکر کرده است، بر روی " Cited by [#] " کلیک کنید.

Google-Scholar

  • PLOS One

این سایت مجله چندرشته‌ای است که علاوه بر ارائه تعداد استنادها، منابع ذکر شده، تعداد بوک مارک‌ها و تعداد اشتراک‌گذاری در رسانه‌های اجتماعی را در اختیار عموم قرار میدهد.

PLOS-One

  • دیتابیس‌های EBSCO

علاوه بر مثال‌های فوق، بسیاری از پایگاه‌های داده EBSCO شامل تعداد استناد، از جمله Business Source Complete ، PsycINFOو Academic Search Premierهستند.

EBSCO

 

مقاله مرتبط:

دانستن اینکه چه نوع مقاله ای در مجله ها چاپ میشوند برای همه مفید و مهم است. مخصوصا برای دانشجویان و محققانی که شبانه روز مشغول به تحقیق و مستند سازی نتایج هستند. در دانشگاه از شما انتظار می رود که نتایج تحقیقات خود را منتشر کنید ولی اکثر تازه کاران با راه و رسم انتشار و چاپ یک مقاله علمی در مجله ها آشنا نیستند. در این مطلب با انواع مقالات علمی (different types of scientific papers) که در مجلات چاپ میشوند آشنا خواهیم شد و ویژگی های هر کدام را یاد خواهیم گرفت. پس با ما همراه باشید.

Types-of-Scentific-Articles

 

  • آلتمتریک 

آلت متریک (Altmetric) شاخصی است که از شبکه اجتماعی (تعداد آپلودها ، مشاهده صفحات ، ذکر در گزارش های خبری ، رسانه های اجتماعی و وبلاگ ها) برای اندازه گیری و نشان دادن میزان توجه یک مقاله از جامعه استفاده می کند. این شاخص همان طور که از اسمش پیداست فقط یک مکمل برای شاخص های سنتی است و نمیتواند جایگزین خوبی برای این شاخص ها باشد.

Altmetric

آلت متریک میزان توجه به یک مقاله را اندازه گیری و نشان می دهد.

  • مزایای Altmetric چیست؟ 

- تلاش برای اندازه گیری ضرایب خارج از دانشگاهی.

- ارائه سریعتر ضرایب تاثیر.

- این شاخص نشریات غیرسنتی مانند انواع داده ها و کد هارا ارزیابی میکند.

- می تواند زمینه و دلایل یک استناد را ارائه دهد.

  • چگونه میتوان به این شاخص ها دسترسی پیدا کرد؟ 

توجه: منابع زیر مبتنی بر اشتراک هستند و کتابخانه SFUدر حال حاضر مشترک این خدمات نمی شود.

  •  Altmetric.com

این سایت یک نشانک ( bookmarklet) رایگان و پولی است که ضرایب سطح مقاله ای که از سایت های رسانه های اجتماعی ، روزنامه ها ، اسناد سیاست دولت و سایر منابع تهیه شده اند ، را ارائه می دهد.

  • ImpactStory 

ImpactStory یک ابزار منبع باز (open source) است که به نویسندگان اجازه می دهد با استفاده از ضرایب به دست آمده از سایت های رسانه های اجتماعی و نقل قول های سنتی ، یک پروفایل تاثیرگذار ایجاد کنند. این ضرایب را می توان در نشریات غیر سنتی مانند پست های وبلاگ ، مجموعه داده ها و نرم افزار ها نیز اعمال کرد.

  • Plum Analytics 

Plum Analytics بیش از 20 نوع منابع متفاوت ، از جمله مقالات وبلاگ ها ، کتابها ، فیلمها ، ارائه ها ، مجموعه مقالات کنفرانس ، مجموعه داده ها و کد منبع موارد هارا ارزیابی میکند تا به محققان در اندازه گیری تأثیر علمی آنها کمک کند.

  • ضرایب سطح نویسندگان 

این ضرایب و معیارها معمولا با استفاده از شاخص استنادی میزان تحقیق نویسنده و تعداد استناد تحقیقات آنها در تحقیقات دیگر سطح آن ها اندازه میگیرند. این شاخص اسناد را با روش های متفاوتی ارزیابی میکند. به عنوان مثال ، برخی رتبه ها را برای نشان دادن استنادات خود تنظیم می کنند ، در حالی که برخی دیگر مانند شاخص.h  از این ویژگی برخوردار نیستند.

در کنار شاخص  hسایر شاخص ها استنادی که ممکن است با آنها مواجه شوید عبارتند از:

  • شاخصEgghe's g
  • شاخص Google Scholar i10
  • شاخص Zhang's e
  • M-Quotient

بهتر است هنگامی که معیارهای سطح نویسنده خود را بررسی میکنید یک پروفایل تحقیقاتی مورد اطمینان ایجاد کنید، زیرا در صورتی که دو محقق دارای نامی یکسان باشند شاخص ارزیابی استناد اعتبار خود را از دست خواهد داد.

کجا می توان به معیارهای سطح نویسنده مانند شاخصh دسترسی پیدا کرد؟

ضرایب تاثیر تحقیقات نویسنده معمولاً با استفاده از شاخص به نام شاخص هیرش یا hاندازه گیری می شود. این شاخص هم تعداد مقالاتی را که نویسنده منتشر کرده و هم تعداد استنادات هر مقاله را مورد ارزیابی قرار میدهد. h 12در شاخص hبدین معناست که نویسنده دارای 12 مقاله بوده و هر کدام 12 بار مورد استفاده قرار گرفته اند.

  • معیارهای سطح ژورنالی 

معیار اندازه گیری سطح مجله یا ژورنالی یکی دیگر از شاخص هایی است که میتوانسد هنگام انتخاب بستر مناسب انتشار برای تحقیقات خود در نظر بگیرید. ضریب تأثیر یک مجله معمولاً با استفاده از میانگین تعداد استنادات دریافتی توسط مقالات منتشر شده در مجله اندازه گیری می شود. در این شاخص سعی می شود اهمیت نسبی یک مجله در مقایسه با مجلات دیگر در همان رشته اندازه گیری شود. برای محاسبه ضریب تاثیر یک ژورنال میتوانید از متد های گوناگونی بهره بگیرید. در این روشها برخی به استنادات دیگر مجلات تأثیرگذار اهمیت بیشتری می دهند ، برخی دیگر استنادات خود نویسنده مقاله را حذف می کنند و برخی دیگر نیز شرایطی متفاوتی با این دو گروه دارند. فراموش نکنید در برخی متدهای این شاخص مجلات تازه منتشر شده امتیاز خاصی دریافت نمیکنند که این امر منجر میشود این مجلات باارزش بدون هیچ دلیلی نسبت به بقیه مجلات امتیاز کمتر دریافت کنند.

  • کجا می توان به معیارهای سطح ژورنالی دسترسی پیدا کرد؟ 

  • Journal Citation Reports (JCR) 

این منبع بیش از 7000 مجله معتبر در تقریباً 200 رشته را پوشش می دهد. این مجلات را می توانید بر اساس ضریب تأثیر ، شاخص فوری ، تعداد استنادات ، تعداد مقالات به صورت کلی ، نصف تعداد استنادات یا عنوان مجله طبقه بندی کرد. در JCRبرای محاسبه تأثیر مجله از روشی به نام ضریب تأثیر مجله استفاده می شود:

JCR-Journal-Citation-Reports

  • Eigenfactor 

علاوه برEigenfactor ،JCR نیز می تواند در محاسبه امتیاز تأثیر مجله و مقاله استفاده شود.Eigenfactor یک مجله را بر اساس تعداد استنادهایی که مقالات آن دریافت می کنند ، رتبه بندی کرده  و استنادهایی را که از دیگر مجلات تأثیرگذار به دست می آید  ارزیابی می کند. مزیتEigenfactor نسبت بهJIF این است که این شاخص استنادهای خود را حذف می کند.

نمره تأثیر مقاله ( The Article Influence Score) حاصل تقسیم Eigenfactor بر تعداد مقالات مجله است. این معیار به طور مستقیم با ضریب تأثیر مجله قابل مقایسه است.

  • SCImago Journal (SJR) 

رتبه SCImago Journal (SJR) تعداد استنادات دریافتی توسط یک مجله و اهمیت مجله ای را که از آن نشأت گرفته است ، محاسبه می کند. این معیار مبتنی بر این ایده است که "همه نقل قول ها یکسان ایجاد نمی شوند". می توانید معیارهایSJR را درSCImago Journal & Country Rank پیدا کنید.

  • Source Normalized Impact per Paper (SNIP) 

Source Normalized Impact per Paper (SNIP) نسبت تعداد استنادات/مقالات  و پتانسیل استناد در زمینه موضوع آن است. پتانسیل استنادی معیارههای استنادی را بر اساس نوع موضوع و نوع مجله در نظر می گیرد.

  • Google Scholar Metrics

Google Scholar Metrics این ابزار علاوه بر اندازه گیری تاثیر نویسنده می تواند تأثیر مجلات را نیز اندازه گیری کند. برای شروع ، 100 نشریه برتر (موجود به چندین زبان) را که بر اساس معیارهای پنج ساله شاخص h و h-medium آنها طبقه بندی شده اند ، مرور کنید. برای مشاهده مقالات یک نشریه که بیشتر به آنها استناد شده میتوانید بر روی  h-index آن کلیک کنید.

  • Harzing Journal Quality List 

Harzing Journal Quality List مجموعه‌ای از رتبه‌بندی مجلات تجاری و اقتصادی از منابع مختلف، بر اساس عنوان، حوزه موضوعی یا ISSN است که مرتباً چندین بار در سال به‌ روز می‌شود.

 

  • ارتباط بین ادیت مقاله انگلیسی و ضرایب تأثیر آن

با توجه به مطالبی فوق و روشن شدن اهمیت ضرایب تأثیر، می توان ادعا کرد که علاوه بر کیفیت و اعتبار علمی یک مقاله، کیفیت ویرایش مقالات انگلیسی از عوامل بسیار تأثیرگذار در پذیرش یا رد شدن یک مقاله می باشد. به منظور افزایش سطح نگارشی مقالات انگلیسی ارسالی به ژورنالها و افزایش شانس پذیرش آنها، گروه ترجمه، ویرایش، و پارافریز ادیت95 اقدام به ارائه سرویس های با کیفیت ویرایش مقاله انگلیسی می پردازد.

برای ثبت سفارش ترجمه، ویرایش، یا پارافریز همین الان در ادیت95 عضو شده و به راحتی پروژه خود را ثبت نمایید:

عضویت/ثبت سفارش

این مقاله در گروه ویرایش، رفع سرقت، و ترجمه ادیت95 تهیه شده است. استفاده بدون ذکر منبع مجاز نمی باشد. امیدواریم این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد. نظراتتان را برایمان در بخش نظرات ارسال کنید.

ارسال نظر


آخرین مقالات و اخبار سایت مشاهده همه اخبار و مقالات
514 تعداد کاربران
14540 تعداد پروژه ها
17 تعداد مترجمان
6452 فارسی به انگلیسی
4152 انگلیسی به فارسی
93 رضایت مشتریان
شماره های تماس : - 04136384214 09919001619
ثبت سفارش