
پایاننامه یا رساله (تز) نوشتاری در قالب، درسی چند واحدی است که دانشجویان دوره کارشناسی ارشد یا دکترا برای دریافت مدرک خود موظف به نوشتن آن هستند.هدف اصلی نوشتن پایاننامه یادگرفتن شیوه تحقیق برای یک موضوع خاص میباشد. بهطورکلی دانشجویان برای نوشتن پایاننامه ابتدا سؤال یا مسئله خاصی را مطرح میکنند و سپس با آن را با طرح آزمایش یا با استفاده تجربیات خود تجزیهوتحلیل میکنند. ازآنجاییکه پایاننامهها باید دارای ویژگی باشند که از نظر داوران و استادان راهنما مورد قبول واقع شوند نوشتن صحیح پایاننامه در چارچوبی درست حائز اهمیت است. اگر پایاننامهها به نحوی باشند که نظر داوران را جلب کند میتوانند بهعنوان مقالات علمی در اختیار دیگران قرار گیرد تا همه از این دستاورد علمی بهرهمند شوند. متأسفانه اکثر دانشجوها بدون مشورت و همراهی اقدام به انجام پایاننامه میکنند که با این کار نهتنها زمان خود را از دست میدهند بلکه در انتها مجبور خواهند شد تحقیق خود را با هزینه گزاف به افراد دیگر بسپارند. در این مقاله توضیح خواهیم داد که چگونه مقالاتی صحیح در قالب مناسب بنویسید و با موفقیت مدرک دانشگاهی خود را دریافت کنید. با ما همراه باشید.
اولین و مهمترین قدم برای نوشتن پایاننامه انتخاب یک موضوع درست است. موضوع انتخابی شما باید جدید و خلاقانه باشد و نباید درگذشته انجام شده باشد. برای انتخاب موضوع میتوانید از منابع مختلف مانند اینترنت، اخبار روز و همایشها استفاده کنید. بهتر است موضوع پایاننامه کارشناسی ارشد و دکترا مشابه باشند. پس از انتخاب موضوع، پرسشی مناسب در ارتباط با موضوعتان مطرح کنید. طرح یک پرسش مناسب یکی مهمترین مراحل نوشتن یک پایاننامه درست است چرا که با این کار تحقیق متمرکز، سازمانیافته و جالب باقی خواهد ماند.
موضوعات میتوانند بر اساس نیازهای جامعه انتخاب شوند
مرحله بعدی انتخاب و فهرستبندی منابع است. برای انتخاب منابع مناسب بهتر است کتب و مقالات مرتبط با موضوع پایان نامتان را بررسی کنید. بعد از انتخاب منابع آن هارا فهرستبندی کنید. فراموش نکنید که منبعی که در مقاله و یا پایاننامه استفاده شده باشد باید در انتهای آن مقاله ذکر گردد.
برای انتخاب منابع درست تحقیقی به کتاب های مختلف رجوع کنید.
انتخاب نوع نگارش قدمی مهم در نوشتن پایاننامه است چرا که بسته به نوع مقاله نوع نگارش متفاوت خواهد بود. در حالت کلی نوع نگارش مقاله یا پایاننامه میتواند سنتی یا پیچیده باشد. مقالههای پیچیدهای که معمولاً بیشتر از یک موضوع دارند بهتر است به شیوه نگارش پیچیده نوشته شده باشند. این مقالات معمولاً با یک مقدمه و بررسی ادبیات آغاز میشوند در ادامه محقق با یک روش کلی و بررسی گزارشهای فردی پژوهش خود را ادامه میدهد. در ساختارهای سنتی مقاله شامل معرفی، مرور ادبیات، مواد و روشها، نتایج، بحث و نتیجهگیری میباشد.
بهطورکلی شکل رایج نگارش پایاننامه به این شکل است: مقدمه، فصلها، فصل آخر (نتایج و برداشتها)،پیوستها، جدولها و نمودارها و مرجعها و ماخذ
در این قسمت باید در مورد هدف پایاننامه، روشها و نحوه انجام تحقیق توضیح دهید. در ادامه بهتر است با توضیحی مختصر ساختار پایاننامه را شرح دهید.
در چند فصل بعدی بهتر است با استاد راهنمای خود مطالب را دستهبندی کنید.
در این قسمت باتوجهبه مقدمه و موضوع انتخاب شده باید توضیحی کوتاه در مورد نتایج مقاله ارائه دهید همچنین بهتر است در ادامه دستیابیهای نوین پایاننامه را تجزیهوتحلیل کنید.
بهجای اینکه در متن پایاننامه خود از داده و محاسبات غیرضروری استفاده کنید بهتر است آنهارا در قسمت پیوستها قرار دهید.
بهتر است تا جای ممکن جداول را در کنار متنها مربوطه قرار دهید و برای آنها عناوینی مناسب انتخاب کنید.
درصورتیکه از هرگونه منبعی برای نوشتن پایاننامه خود استفاده کرده باشید باید آن را در انتهای پایاننامه ذکر کنید. شکل نوشتن منابع به اینگونه است ابتدا نام منبع را به ترتیب شماره در انتهای پایاننامه بنویسید سپس شماره آن منبع را در داخل قلاب کنار آن مطلب بنویسید (مثلاً [2]). همچنین باید مطلب مربوطه در داخل یک گیومه قرار دهید.
چارچوب یا فریم کلی یک مقاله
رنگ جلد پایاننامه برای کارشناسی ارشد سبز سدری و برای دکترا مشکی میباشد. همچنین ورق پایاننامه باید A۴ باشد. در حالت کلی، شکل نگارش کلی پایاننامه به ترتیب شماره صفحه بهصورت فرم زرکوب روی جلد به فارسی، فرم داخلی جلد به فارسی، بسم ا…الرحمن الرحیم، تقدیم (اختیاری)، تأییدیه هیئت داوران، اظهارنامه دانشجو، حق چاپ و تکثیر و مالکیت نتایج (Copyright and Ownership)، تقدیر و تشکر (اختیاری)، چکیده پایان، فهرست مطالب، فهرست جدولها، نمودارها و اشکال، فهرست علائم و اختصارات، متن پایاننامه، نتایج و تحقیقات آتی، پیوستها (ضمیمه ۱،ضمیمه ۲،…)، لیست مقالات ارائه شده، مرجعها و ماخذ، چکیده پایان نامه به انگلیسی، فرم داخلی جلد به انگلیسی، فرم زرکوب روی جلد به انگلیسی و عطف جلد (عنوان پایان نامه و نام نویسنده) میباشد.
همچنین بخوانید:
دانستن اینکه چه نوع مقاله ای در مجله ها چاپ میشوند برای همه مفید و مهم است. مخصوصا برای دانشجویان و محققانی که شبانه روز مشغول به تحقیق و مستند سازی نتایج هستند. در دانشگاه از شما انتظار می رود که نتایج تحقیقات خود را منتشر کنید ولی اکثر تازه کاران با راه و رسم انتشار و چاپ یک مقاله علمی در مجله ها آشنا نیستند. در این مطلب با انواع مقالات علمی (different types of scientific papers) که در مجلات چاپ میشوند آشنا خواهیم شد و ویژگی های هر کدام را یاد خواهیم گرفت. پس با ما همراه باشید. |
طبق استاندارد اکثر رشتهها معمولاً پایاننامهها در پنج فصل نگارش میشوند که در ادامه به آن ها میپردازیم.
بخش اول پایاننامهها بخش مقدمه نام دارد و برخلاف اکثر مقالات پژوهشی که فقط چند سطر مقدمه دارند مقدمه پایاننامه میتواند تا 20 صفحه باشد. به همین دلیل محقق فضای بیشتری برای بررسی مقاله خود دارد. در این بخش باید تا جای ممکن خواننده را به خواندن ادامه مطلب تشویق کنید به همین جهت نیز این بخش نسبت با سایر بخشها اهمیت زیادی دارد و نیازمند دقت و تمرکز بیشتری است چراکه اگر مقدمه را دلسردکننده شروع کنید از نظر مخاطب بقیه مطالب نیز جذابیت کمتر خواهند داشت.
فصل دوم مرور منابع میباشد. در فصل دوم در واقع باید پیشینه تحقیق خود را بهصورت کامل مورد تحلیل قرار دهید. همچنین در این فصل باید صحت ادعاهای پایاننامه خود را اثبات کنید. ازآنجاییکه این بخش نیازمند ارائه رفرنسهای مختلف است کار مطالعاتی زیادی میطلبد.
فصل سوم روششناسی یا research methodology نام دارد. در این فصل باید روش تحقیق و شیوه جمعآوری اطلاعات را تجزیهوتحلیل کنید و همچنین متغیرهایی که در طول مقاله اندازهگیری میشوند را معرفی کرده و ارائه دهید.
این قسمت از پایاننامه بخش ارائه نتایج نام دارد و باید نتایج حاصل از حل معادلات و انجام آزمایشها را در این بخش ارائه دهید.
در فصل آخر، این بخش خلاصه مطالب ارائه شده در طول مقاله است و به طور و اجمالی هرآنچه در گزارش تحقیق بیان شده است را بازگو میکند. در این فصل مخاطب میتواند در کوتاهترین زمان به مطالب و نکات اصلی مقاله پی ببرد.
- برای نوشتن پایاننامه و فهرستبندی مطالب بهتر است از استاد راهنمای خود کمک بگیرید.
- سعی کنید زمان زیادی را به انتخاب موضوع پایان نامه اختصاص دهید.
- متن اصلی را باید با قلم 14 بنویسید.
- بهتر است بهجای تصاویر رنگی از اشکال سیاه وسفید استفاده گردد.
یک نمونه از جدول سیاه و سفید
- پایاننامه باید مطابق قواعد دستور زبان فارسی نوشته شده باشد.
- فاصله بین سطرهای متون پایاننامه باید یک سانتیمتر باشد.
- باید در نگارش تمامی متون پایان از یک فونت استفاده شود.
- به یاد داشته باشید که متن یا فرمول دستنویس بههیچعنوان پذیرفته نمیشود.
- صفحات داخل جلد و بسم ا…الرحمن الرحیم،شماره گذاری نمی شوند.
- بهتر است در طول مقاله نوآوری موضوع پایاننامه نسبت به سایر پژوهش هارا مشخص کنید.
- قبل از شروع پایاننامه سعی کنید حداقل چکیده مقالات مرتبط را مطالعه کنید.
- ارائه یک پایاننامه خوب در مهاجرت تحصیلی تأثیر زیادی دارد.
یک پایان نامه خوب کمک زیادی به مهاجرت و پذیرش تحصیلی در دانشگاه های خارجی خواهد کرد.
در مقاله ارائه شده سعی شد تمام نکات مهم در نگارش پایاننامه به طور خلاصه بیان شود. همانطور که گفته شد مهمترین قدم در شروع نگارش پایاننامه انتخاب یک موضوع و مطرحکردن یک سؤال مناسب میباشد. با انتخاب یک موضوع صحیح نگارش ادامه مطالب نیز در یک چارچوب درست قرار گرفته و ارائه آنها نیز ساده تر میشود. بعد از نگارش پایان نامه مرحله بعدی دفاع در مقابل داوران و استاد راهنما است. شما میتوانید با نکات گفته شده، دقت و زمان کافی پایاننامهای مناسب نوشته و مدارک تحصیلی خود را با موفقیت دریافت کنید.
نظر خود را در پایین این صفحه برای ما و کاربران سایت بنویسید.
این مقاله در گروه ترجمه، ویرایش و رفع سرقت ادبی ادیت 95 تهیه شده است. استفاده بدون ذکر منبع مجاز نمیباشد.
ترجمه و تألیف توسط: فاطمه شوری