انتشار : یکشنبه ۱۱/ مهر /۱۴۰۰
روایی سازه (برساخت) یکی از انواع روایی (validity) می باشد. انواع مختلف روایی عبارتند از: روایی محتوا (content validity)، روایی صوری (face validity)، روایی ملاکی (criterion validity)، و روایی سازه (construct validity). روایی سازه مهم ترین دغدغه های در تحقیقات کمی انجام شده توسط نرم افزارهای ایموس، لیزرل، پی ال اس، یا اس پی اس اسس است. در ادامه، به بررسی بیشتر روایی سازه و روش های تعیین آن می پردازیم. با ما همراه باشید.
روایی سازه (construct validity) نشان دهنده سطح سازگاری نتایج به دست آمده از کاربرد سنجه ها با نظریه هایی است که آزمون براساس آنها طراحی شده است؟ همچنین روایی سازه نشان می دهد آیا سنجش انجام شده تا چه حدی مفهوم را براساس تئوری های مرتبط انعکاس می دهد.
یک سازه (برساخت) محدود به یک شاخص معین یا ویژگی های مشاهده پذیر نیست، بلکه شامل گروهی از متغیرهای مرتبط است.
ارائه فرضیه هایی درباره مفاهیم مورد بررسی، تست کردن این فرضیه ها، و محاسبه همبستگی نتایج به دست آمده با اندازه گیری اولیه مراحل مهم در مطالعه روایی سازه است. ضریب همبستگی بالا نشان دهنده اعتبار سازه بالا است، و بالعکس.
برای تعیین روایی سازه مراحل زیر دنبال می شوند:
1. تعیین چارچوب ئتوری مفاهیم
2. تهیه آزمونی برای اندازه گیری روایی سازه
3. بررسی روابط تجربی و عینی بین ابزارهای سنجش یک مفهوم
4. تحلیل و تفسیر شواهد تجربی بر اساس روایی سازه ابزار (پرسشنامه).
در نتیجه باید مشخص شود که آیتم ها (گویه ها)پرسشنامه تهیه شده تا چه حد بر محور یک سازه نظری گرد می آیند و با هم همبستگی (انسجام درونی) یا تفاوت دارند.
در صورت وجود رابطه بین گویه ها، آزمون مورد نظر، دارای روایی برساخت (سازه) است. در غیر اینصورت، پرسشنامه فاقد روایی سازه است.
معمولاً، برای تعیین روایی سازه (construct validity) از آزمون های تحلیل عاملی (factor analysis) و نیز تحلیل خوشه ای (cluster analsysis) استفاده می شود.
تحلیل عاملی، با هدف کشف الگوهای ساده از روابط میان متغیرها، روشی است که با بررسی همبستگی درونی تعداد زیادی از متغیرها یا گویه ها، آنها را به شکل عاملهای محدود، خلاصه و دسته بندی می کند.
تحلیل خوشه ای، به عنوان یک نظام سازماندهی مشاهدات، فنی است که یک مجموعه از داده ها را درون دو یا چند گروه مختلف یا به صورت دقیق تر درون چند زیر مجموعه به نام خوشه ها از طریق محاسبه روابط همبستگی و واریانس طبقه بندی می کند، به طوری که داده ها در هر خوشه شباهت زیادی با همدیگر داشته، اما با خوشه های دیگر تفاوت قابل ملاحظه ای دارد .
روایی سازه (construct validity) از طريق روايي همگرا و روايي واگرا (تشخيصي) ارزيابي می شود. بدین منظور، از معیارهای پایایی مرکب (Composite Reliabilty; CR) و میزان واریانس استخراج شده (average variance extracted; AVE) استفاده می شود.
هرگاه یک یا چند خصیصه از طریق دو یا چند روش اندازه گیری شوند همبستگی بین این اندازه گیری ها دو شاخص مهم اعتبار را فراهم می سازد. از این جهت، روایی سازه به دو دسته روایی همگرا و روایی واگرا (تشخیصی) تقسیم می شود.
اگر همبستگی بین نمرات آزمون هایی که خصیصه‌ی واحدی را اندازه گیری می کند بالا باشد، پرسشنامه دارای اعتبار همگرا می باشد. وجود همبستگی واگری برای اطمینان از این که آزمون آنچه را که باید سنجیده شود می سنجد، ضروری است. برای روایی همگرا باید روابط زیر بر قرار باشد:
CR>0.7
CR>AVE
AVE>0.5
زمانی که همبستگی بین آزمون های به کار گرفته شده برای اندازه گیری ویژگی های مورد بررسی پایین باشد، آزمون دارای اعتبار تشخیصی (discriminant) است.
MSV < AVE
ASV < AVE
که در روابط بالا تشریح اختصارات به شکل زیر است:
Maximum Shared Squared Variance (MSV)
Average Shared Squared Variance (ASV)
Average Variance Extracted (AVE)
Composite Reliability (CR)
سایر مقالات مرتبط
این مقاله در گروه ویرایش، رفع سرقت، و ترجمه ادیت95 تهیه شده است. استفاده بدون ذکر منبع مجاز نمی باشد.
انتشار : یکشنبه ۱۱/ مهر /۱۴۰۰
انتشار : یکشنبه ۱۱/ مهر /۱۴۰۰
انتشار : یکشنبه ۱۱/ مهر /۱۴۰۰
انتشار : یکشنبه ۱۱/ مهر /۱۴۰۰
